Verslag dubbellezing Remco Daalder en Debby Doodeman 2022

Deze dubbellezing ging voor de verandering eens niet over vogels, maar over de mensen die zich graag met vogels bezighouden: vogelaars. Over dit onderwerp schreven namelijk zowel Debby Doodeman als Remco Daalder in 2022 een boek.

Remco Daalder – De soortenjager

Remco had al 40 jaar aan vogelen en 796 vogelsoorten op zijn naam staan, toen hij serieus begon met soortenjagen. Wereldwijd zijn er zo’n 11000 soorten vogels bekend en Remco zette er zijn zinnen op om hiervan 1000 te zien. Hierbij joeg hij niet alleen op aantallen, maar ook op de bijbehorende emoties. Zou hij een traan laten als hij een bijzondere nieuwe soort zag, of als hij deze juist niet zag?

Met een zelf opgelegd maximum van 4 vliegreizen (om toch zijn CO2-afdruk enigszins te beperken) ging hij op pad naar verschillende vogelrijke bestemmingen. Onder begeleiding van plaatselijke gidsen vinkte hij soort na soort af. Het viel hem op dat eigenlijk iedereen met tijd en geld op deze manier aan grote aantallen kan komen. En dat van natuurbeleving niet altijd sprake is, want je bent nooit alleen en je hebt ook geen tijd om lang te blijven kijken, omdat je snel  verder moet naar de volgende soort. Ook plaatste hij kanttekeningen bij hoe afhankelijk vogelplekken in het buitenland soms zijn van toerisme.

Remco zat al achterin de 900 soorten toen Corona toesloeg. Net als iedereen moest hij het toen doen met de vogels die hij vanuit zijn raam kon zien. Dat bleken maar liefst 31 soorten binnen een kwartier. Niet alleen is dat best een aardig aantal, maar door het vele uit het raam staren leerde hij deze vogels ook veel persoonlijker kennen. Of hij hierbij ook wel eens een traantje heeft gelaten vermeldt de historie niet. En of hij ondanks de pandemie zijn 1000 soorten heeft gehaald? Dat lees je in zijn boek ‘De soortenjager’ van uitgeverij Atlas Contact.

Debby Doodeman – Vogelaars (nooit) uitgevogeld

Debby’s interesse in vogelaars begon met de vraag: hebben alle vogelaars een baard? Ze besloot dit en andere vooroordelen over vogelaars aan een uitgebreid onderzoek te onderwerpen. Tijdens het vogelen sprak ze andere vogelaars aan en legde hen een aantal vragen voor. Ruim 1000 mensen werkten mee. Met veel humor deelde ze tijdens de lezing haar bevindingen.

Een van de eerste conclusies van dit onderzoek is dat er zo’n 27,5 verschillende soorten vogelaars zijn. Voorbeelden zijn: tellers, twitchers en leden van vogelwerkgroepen of de Vogelbescherming. De gemiddelde leeftijd is 60 jaar en hele jonge kinderen kom je eigenlijk nauwelijks tegen. Vrouwen beginnen gemiddeld zo’n 10 jaar later met vogelen dan mannen. Het valt hierbij op dat bij mannen de interesse vaak begint bij een waarneming, terwijl dit bij vrouwen vooral gebeurt door werkgroepen en excursies. Vreemd is hierbij wel dat mannen veel vaker excursies geven dan vrouwen.

55% van de ondervraagden vindt alle vogels leuk, terwijl de rest wel duidelijke voorkeuren heeft. De populairste vogel is volgens dit onderzoek de ijsvogel. Hoewel de meeste mensen het liefst samen met anderen vogelen, bleek toch dat vogelaars minder vaak een relatie en kinderen hebben dan ‘normale’ mensen. Is dit zorgelijk? Of moeten we dit juist zien als een kans? Op de vraag of alle vogelaars een baard hebben, gaf Debby als antwoord nee. 62% van de mannelijke vogelaars is namelijk gladgeschoren, tegen 8% met een volle baard. Vogelaars met een baard vogelen dan wel weer net iets vaker, dus het vooroordeel is waarschijnlijk ontstaan uit de grotere zichtbaarheid van deze groep. Hou je van statistieken en van vogelaars? Dan is ‘Vogelaars (nooit) uitgevogeld’ echt een aanrader.

Fanny Eijkelboom, okt 2022